Wicemarszałek Senatu, podlaski poseł i samorządowcy rozmawiali dzisiaj w Wasilkowie o planach przystąpienia okolicznych gmin do Lokalnej Organizacji Turystycznej Wielki Gościniec Litewski. Włodarze miast są zainteresowani inicjatywą.
W maju Lokalna Organizacja Turystyczna Wielki Gościniec Litewski otrzymała 250 tys. zł dotacji na oznakowanie szlaku. Z tej możliwości mogłyby skorzystać także gminy z powiatu białostockiego, m.in. Wasilków, Supraśl, Czarna Białostocka i Sokółka.
- Gminy położone w obszarach Puszczy Białowieskiej czy Kanału Augustowskiego mogą ubiegać się o środki z programów rządowych i transgranicznych. Dołączenie do LOT Wielki Gościniec Litewski to alternatywa dla pozostałych samorządów. Szansa na wytworzenie nowej marki, nowego produktu - zachęcał poseł Mieczysław Baszko.
- Chcielibyśmy zachęcić samorządowców z Podlasia, aby dołączyli do naszej organizacji. Moment jest ważny, bo pozyskaliśmy środki na oznakowanie szlaku aż do granicy w Kuźnicy. Partnerem, który włączy się w nasze dzieło będzie Poczta Polska, ponieważ to jest jej historia. Był to szlak handlowy, ale też szlak pocztowy - opowiadała Maria Koc, wicemarszałek Senatu oraz członek LOT Wielki Gościniec Litewski.
Jeden z zajazdów pocztowych znajdował się właśnie w Buksztelu (dzisiaj jest to Czarna Białostocka).
- Ciekawym miejscem jest także miejscowość Straż. To tutaj Straż Litewska przejmowała od Straży Koronnej dygnitarzy królewskich. Stąd właśnie nazwa tej wsi - mówił Radosław Dobrowolski, burmistrz Supraśla i jednocześnie historyk z wykształcenia.
- Ważne byłoby drążenie tematu współpracy pomiędzy miastami. Trzeba nie tylko oznakować szlak, ale tworzyć na nim miejsca, które mogliby odwiedzać turyści. Na to nie wystarczy dwóch, a nawet trzech kadencji. To jest szeroki i wspaniały projekt - stwierdził Radosław Dobrowolski.
Zadeklarował także, że chciałby, aby gmina Supraśl przystąpiła do LOT-u.
- Dla nas historyczną stolicą było zawsze Wilno. Cieszę się, że powstanie taki szlak - przyznał.
W podobnym tonie wypowiadali się włodarze innych miast z województwa podlaskiego. Oprócz burmistrza Wasilkowa w spotkaniu uczestniczyli samorządowcy z Sokółki, Ciechanowca, Drohiczyna, Perlejewa i Bielska Podlaskiego. Był też jeden z lokalnych przedsiębiorców oraz wicestarosta Mińska Mazowieckiego i dyrektor Sokołowskiego Ośrodka Kultury.
- Jestem jak najbardziej za przystąpieniem do Wielkiego Gościńca Litewskiego. Myślę, że radni również będą takiego zdania - powiedział Mirosław Bielawski, burmistrz Wasilkowa.
Dyrektor Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w Wasilkowie Wojciech Cymbalisty poinformował także, że w mieście powstać ma punkt informacji turystycznej.
- Wiem, że władze Kuźnicy oraz Czarnej Białostockiej również chętnie przystąpią do Wielkiego Gościńca Litewskiego - zakomunikował Mieczysław Baszko.
O inicjatywach podejmowanych przez Lokalną Organizację Turystyczną opowiadali jej pracownicy. Do Wielkiego Gościńca Litewskiego należą już gminy i powiaty z województwa mazowieckiego. W czerwcu organizacja planuje rajd rowerowy z Sulejówka do Wilna. W Węgrowie ma się także odbyć Międzynarodowy Festiwal Smaków. Ponadto LOT współpracuje z blogerami i lokalnymi mediami. W Sokołowie Podlaskim powstaje również Muzeum Wielkiego Gościńca Litewskiego.
Zgodę na przystąpienie do LOT-u muszą wyrazić teraz radni. Samorządy, które przynależą do organizacji, muszą uiszczać składki. Ich wysokość zależy od liczby mieszkańców. Zazwyczaj to wydatek 1 - 2 tysięcy złotych w skali roku.
* * *
Wielki Gościniec Litewski był najważniejszym szlakiem handlowym i pocztowym Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVII i XVIII wieku. Szlak, zwany też Wielkim Traktem Pocztowym lub Wielkim Traktem Warszawa – Wilno łączył stolicę Korony Królestwa Polskiego ze stolicą Wielkiego Księstwa Litewskiego i miał wpływ nie tylko na sprawne funkcjonowanie komunikacji w granicach ogromnego państwa, ale też na rozwój miejscowości przy nim usytuowanych.
Po dwóch wiekach od upadku traktu, który wiązał się z podziałem Rzeczypospolitej pomiędzy trzech zaborców, w Sokołowskim Ośrodku Kultury zrodził się pomysł na reaktywację dawnego szlaku, jako atrakcji turystycznej. Inicjatywa spotkała się z dużym zainteresowaniem samorządów, instytucji, organizacji pozarządowych, przedsiębiorców i osób prywatnych, które widziały w projekcie szansę na rozwój turystyki na terenie wschodniego Mazowsza i Podlasia. Do realizacji przedsięwzięcia powołana została Lokalna Organizacja Turystyczna Wielki Gościniec Litewski, której celem będzie wytyczenie, oznakowanie i przede wszystkim promocja szlaku, jako jednej z największych atrakcji turystycznych wschodniej Polski.
„Opracowanie Grzegorza Ryżewskiego (historyka badającego m.in. dzieje Białostocczyzny - red.) uświadamia nam, jak ogromny potencjał kryje w sobie projekt reaktywacji Wielkiego Gościńca Litewskiego. Wielowiekowe, czasami burzliwe dzieje traktu, znani podróżnicy, którzy pozostawili po sobie opisy swoich peregrynacji z Warszawy do Wilna w pamiętnikach i unikatowe miejscowości po drodze, każda ze swoją wyjątkową historią, nigdzie indziej nie spotykanymi zabytkami i niezwykle gościnnymi ludźmi, których warto odwiedzić dla nich samych. Kumulacja walorów i atrakcji na szlaku gwarantuje jego sukces” - pisze Maria Koc na stronie internetowej wielkigoscinieclitewski.pl.
(mik)
O Wielkim Gościńcu Litewskim w Wasilkowie:
Spotkanie w Wasilkowie: