Lodowaty poranek, później ciepło i słonecznie – taką pogodę przyniósł pierwszy dzień października. To preludium do bardzo zmiennej pogody w kilku następnych dniach.
W prezentowanych prognozach pogody można usłyszeć o zmianie układów barycznych, z wyżu wschodnioeuropejskiego przechodzimy pod wpływ niżu skandynawskiego. W takiej sytuacji najbardziej zmiany pogody dotkną północne dzielnice kraju, spodziewane jest ochłodzenie, przy czym środa ma być najbardziej zimna, od rana towarzyszyć będzie nam porywisty wiatr i przelotne opady deszczu. Temperatura maksymalna w dzień tylko 10ºC, 11ºC.
Układy niżowe na mapach pogody bywają bardzo rozległe, ogarniają nieraz pół Europy. Tym razem wieloośrodkowy niż obejmie swoim wpływem obszary północnej połowy kontynentu i Atlantyku. Zainteresowane niżami średnich szerokości geograficznych nie jest tak duże jak np. huraganami czy tajfunami. A wszystkie te układy są… cyklonami.
Generalnie cyklony to kolumny względnie lżejszego powietrza, w obrębie których na północnej półkuli kierunek wirowania powietrza jest przeciwny do kierunku ruchu wskazówek zegara.
Być może na hasło huragan reagujemy dlatego, że automatycznie z nim kojarzy się skala zniszczeń a więc siła, której nic ani nikt nie jest w stanie się oprzeć. Wśród układów niskiego ciśnienia umiarkowanych szerokości geograficznych mamy też bardzo ciekawe, energetyczne obiekty jak np. medicane czy octopus cyclone. Ostatnio poznaliśmy, siejącego zniszczenia w Grecji, medicana Zorbas-a, ze zdjęć satelitarnych przypominającego do złudzenia cyklon tropikalny. Nazwa medicane to połączenie fragmentów dwóch angielskich słów: początku Mediterranean Sea, czyli Morze Śródziemne i cane – końcówki hurricane, czyli huraganu.
Octopus cyclone to termin opisujący kilka frontów atmosferycznych promieniujących z jednego obszaru niskiego ciśnienia, przypominających ramiona ośmiornicy. A ile ramion tyle rodzajów niebezpiecznej pogody. Doprawdy, wiele dzieje się na mapach pogodowych nawet gdy nie ma na nich huraganów.
Barbara Jakubowska
Autorka bloga „Pogoda z Bajką” jest naukowcem, meteorologiem Centralnego Biura Prognoz Meteorologicznych Zespołu w Białymstoku. Często możemy ją usłyszeć w Polskim Radiu Białystok. Ma także profil na Facebooku, gdzie opisuje zjawiska pogodowe.
1.10.2018