Wielki Czwartek rozpoczyna Triduum Paschalne. Wierni Kościoła katolickiego wspominają dzisiaj wydarzenia ostatniej wieczerzy, którą Chrystus przed śmiercią na krzyżu spożył wraz z uczniami.
Dzisiaj odprawiane są tylko dwie msze święte. Nad ranem w białostockiej katedrze rozpoczęło się uroczyste nabożeństwo koncelebrowane przez kapłanów całej diecezji białostockiej pod przewodnictwem księdza arcybiskupa. W czasie liturgii poświęcone zostaną oleje krzyżma, używane m. in. podczas chrztów i bierzmowania oraz te przeznaczone do udzielania sakramentu chorych.
Podczas wieczornej mszy świętej w liturgii słowa Kościół wspomina ostatnią wieczerzę, którą spożył Jezus razem z dwunastoma apostołami. Przed kolektą odśpiewany zostanie, pierwszy raz od rozpoczęcia Wielkiego Postu, hymn Chwała na wysokości Bogu. W świątyniach rozbrzmiewać będą wówczas dźwięki dzwonów i sygnaturek.
Pierwsze czytanie mówi dzisiaj o przepisach, dotyczących wieczerzy paschalnej, spożywanej przez Żydów. W psalmie responsoryjnym wierni będą powtarzać słowa Kielich Przymierza to Krew Zbawiciela. Drugie czytanie zawiera natomiast opis ustanowienia przez Chrystusa sakramentu Eucharystii.
W Ewangelii święty Jan przywołuje obrzęd obmycia nóg uczniów:
Było to przed Świętem Paschy. Jezus widząc, że nadeszła Jego godzina przejścia z tego świata do Ojca, umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował.
W czasie wieczerzy, gdy diabeł już nakłonił serce Judasza Iskarioty, syna Szymona, aby Go wydać, widząc, że Ojciec dał Mu wszystko w ręce oraz że od Boga wyszedł i do Boga idzie, wstał od wieczerzy i złożył szaty. A wziąwszy prześcieradło, nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi i ocierać prześcieradłem, którym był przepasany.
Podszedł więc do Szymona Piotra, a on rzekł do Niego: „Panie, Ty chcesz mi umyć nogi?” Jezus mu odpowiedział: „Tego, co Ja czynię, ty teraz nie rozumiesz, ale później to będziesz wiedział”. Rzekł do Niego Piotr: „Nie, nigdy mi nie będziesz nóg umywał”.
Odpowiedział mu Jezus: „Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał udziału ze Mną». Rzekł do Niego Szymon Piotr: «Panie, nie tylko nogi moje, ale i ręce, i głowę”.
Powiedział do niego Jezus: „Wykąpany potrzebuje tylko nogi sobie umyć, bo cały jest czysty. I wy jesteście czyści, ale nie wszyscy”. Wiedział bowiem, kto Go wyda, dlatego powiedział: „Nie wszyscy jesteście czyści”.
A kiedy im umył nogi, przywdział szaty, i gdy znów zajął miejsce przy stole, rzekł do nich: „Czy rozumiecie, co wam uczyniłem? Wy Mnie nazywacie «Nauczycielem» i «Panem» i dobrze mówicie, bo nim jestem. Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi. Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem”.
Po homilii na pamiątkę tego wydarzenia kapłan obmyje i ucałuje nogi dwunastu mężczyznom. Akt ten przypomina w symboliczny sposób, że kapłani - tak jak Jezus Chrystus - służą ludziom.
Podczas podniesienia ministranci nie będą używać dzwonków i gongu. Zastąpią je, do Wielkiej Soboty, drewniane kołatki.
Po komunii świętej Najświętszy Sakrament zostanie przeniesiony do ciemnicy. Symbolizuje ona miejsce, w którym przebywał Jezus po aresztowaniu. Kapłani w Wielki Czwartek dokonają też konsekracji większej niż zwykle ilość komunikatów, ponieważ następnego dnia nie będzie to możliwe. W Wielki Piątek nie odprawia się bowiem mszy świętej. Odbywa się jedynie adoracja krzyża.
Po zakończonej mszy świętej wierni adorują Ciało Chrystusa w ciemnicy. Modlitwa trwa do rozpoczęcia wielkopiątkowego nabożeństwa.
Wielki Czwartek to także święto wszystkich kapłanów i sióstr eucharystek. Swój dzień obchodzi też liturgiczna służba ołtarza.
(mik)